Ngành bảo hiểm có thể được xem là “ngỗng đẻ trứng vàng”, bởi đây là lĩnh vực tạo ra lợi nhuận đáng kể và đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển của nền kinh tế. Vì vậy, pháp luật về bảo hiểm cũng ngày càng được chú trọng trong khâu xây dựng, hoàn thiện nhằm tạo ra các hành lang pháp lý phục vụ mục đích quản lý nhà nước, đảm bảo lợi ích tối đa giữa các bên trong quan hệ kinh doanh bảo hiểm. 

Vì vậy, các doanh nghiệp bảo hiểm cũng như các tổ chức, cá nhân tham gia quan hệ bảo hiểm không nên bỏ lỡ những nội dung mới của Luật Kinh doanh bảo hiểm mới được Quốc hội thông qua vào tháng 6 này và có hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2023 (“Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022”). Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 theo đó có một số điểm đáng chú ý như sau:

Về tổ chức và hoạt động chung của các doanh nghiệp bảo hiểm

Hiện tại, pháp luật cho phép nhà đầu tư tham gia hoạt động kinh doanh bảo hiểm tổ chức hoạt động thông qua bốn hình thức: (i) công ty cổ phần, (ii) công ty trách nhiệm hữu hạn, (iii) hợp tác xã và (iv) tổ chức bảo hiểm tương hỗ. Khi Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 có hiệu lực, nhà đầu tư sẽ chỉ được tổ chức hoạt động kinh doanh bảo hiểm dưới hình thức công ty cổ phần và công ty trách nhiệm hữu hạn.

Ngoài ra, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm không được thực hiện hoạt động giám định tổn thất đối với các hợp đồng do mình thực hiện thu xếp giao kết hợp đồng bảo hiểm. Tổ chức cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm cũng không có quyền giám định tổn thất và hỗ trợ giải quyết yêu cầu bồi thường bảo hiểm khi họ đồng thời là bên mua bảo hiểm/người được bảo hiểm/người thụ hưởng. Những quy định này được đặt ra nhằm tránh tình trạng “tự mình phán xử cho mình” trong việc giải quyết hợp đồng bảo hiểm trên thực tế.

Mở cửa lĩnh vực bảo hiểm cho nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam

Để thực hiện các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết, Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 đã khẳng định nhà đầu tư nước ngoài được sở hữu tới 100% vốn điều lệ của doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm. Luật cũng quy định rõ doanh nghiệp, chi nhánh bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài chỉ được phép tham gia vào một trong ba lĩnh vực: bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe, trừ các trường hợp sau:

i. Doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ kinh doanh bảo hiểm sức khỏe;

ii. Doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài kinh doanh các sản phẩm thuộc loại hình bảo hiểm sức khỏe có thời hạn từ 01 năm trở xuống và các sản phẩm bảo hiểm cho rủi ro tử vong có thời hạn từ 01 năm trở xuống;

iii. Doanh nghiệp bảo hiểm sức khỏe kinh doanh các sản phẩm bảo hiểm cho rủi ro tử vong có thời hạn từ 01 năm trở xuống.

Nếu không rơi vào các trường hợp trên, nhà đầu tư nước ngoài cần cân nhắc những hạn chế này khi đầu tư vào Việt Nam. Nhà đầu tư cũng nên tham khảo chi tiết điều kiện để được cấp giấy phép thành lập và hoạt động chi nhánh nước ngoài tại Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022.