Vào giữa tháng 7 vừa qua, Nghị định Số 35/2022/NĐ-CP quy định về quản lý khu công nghiệp và khu kinh tế (“Nghị định 35”) đã được ban hành nhằm thay thế Nghị định Số 82/2018/NĐ-CP (“Nghị định 82”) nhằm cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh và gia tăng các ưu đãi hơn cho các doanh nghiệp “cư trú cố định” tại khu công nghiệp. Với những thay đổi đột phá, Nghị định 35 mong đợi sẽ mang đến một diện mạo mới cho doanh nghiệp hoạt động tại khu công nghiệp và khu kinh tế.

Quy hoạch xây dựng khu công nghiệp

Quy định về thành lập, sửa đổi và phê duyệt các kế hoạch phát triển khu công nghiệp và khu kinh tế được bị bãi bỏ trong Nghị định 35 và được thay thế bằng quy định về xây dựng và kế hoạch phát triển một cách cụ thể hơn. Hơn nữa, địa phương cũng được tăng cường thêm quyền kiểm soát trong quá trình quản lý khu công nghiệp. Cụ thể, Ủy Ban Nhân Dân cấp tỉnh có quyền xem xét đề xuất việc ban hành chính sách đầu tư cho dự án khu công nghiệp đến cơ quan có thẩm quyền theo hướng phát triển của địa phương thay vì Chính Phủ như trước đây.

Nghị định 35 đồng thời cũng bổ sung các trường hợp không cần quy hoạch nhằm rút ngắn thời gian triển khai dự án:

1. Lập quy hoạch phân khu xây dựng khu công nghiệp tại khu vực đã có quy hoạch chung xây dựng hoặc quy hoạch chung xây dựng khu kinh tế đã được phê duyệt; và
2. Lập quy hoạch chi tiết xây dựng khu công nghiệp tại khu vực đã có quy hoạch phân khu xây dựng được phê duyệt.

Liên quan đến việc điều chỉnh địa điểm lập quy hoạch khu công nghiệp:

1. Trong trường hợp điều chỉnh diện tích không quá 2% và không quá 6 ha so với quy mô diện tích khu công nghiệp, Ủy Ban Nhân Dân cấp tỉnh sẽ quyết định;
2. Trong trường hợp điều chỉnh diện tích không quá 10 và không quá 30 ha so với quy mô diện tích khu công nghiệp, Ủy Ban Nhân Dân cấp tỉnh sẽ quyết định sau khi có ý kiến bằng văn bản của Bộ ban ngành có liên quan.

Nhằm thúc đẩy sự phát triển của khu công nghiệp và khu kinh tế, Nghị định 35 giới thiệu hai mô hình mới, bao gồm: khu kinh tế chuyên biệt, khu công nghệ cao, khu phi thuế quan trong khu kinh tế. Điều này được xem là một giải pháp cho tình trạng quá tải cơ sở hạ tầng do sự phát triển nhanh chóng.

Điều kiện chuyển đổi khu công nghiệp sang phát triển khu đô thị - dịch vụ

Mô hình phát triển các khu vực công nghiệp – đô thị - dịch vụ là một mô hình tiên tiến được một số quốc gia áp dụng đã được “nhen nhóm” kể từ Nghị định 82. Tuy nhiên, mãi cho đến khi Nghị định 35 được ban hành, hành lang pháp lý cho quá trình chuyển đổi từ khu công nghiệp sang phát triển khu đô thị - dịch vụ mới thực sự được hoàn thiện. Cụ thể, để thực hiện việc chuyển đổi này, khu công nghiệp phải đáp ứng các điều kiện sau:

1. Phù hợp với quy hoạch đô thị trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;
2. Khu công nghiệp nằm trong khu vực nội thành của đô thị loại đặc biệt và đô thị loại 1 thuộc trực thuộc tỉnh và trung ương;
3. Thời gian hoạt động của khu công nghiệp cho đến thời điểm xem xét chuyển đổi trên 15 năm hoặc một phần hai thời gian hoạt động;
4. Có sự đồng thuận của nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư xây dựng và 2/3 số doanh nghiệp tại khu công nghiệp. Trừ trường hợp dự án đó đã hết thời hạn hoặc không thể gia hạn thêm; và
5. Có hiệu quả về môi trường, xã hội và kinh tế.

Cho phép người sử dụng lao động ở lại trong khu công nghiệp

Sau đại dịch, các mối quan tâm về an sinh xã hội và việc hỗ trợ người lao động cũng là một vấn đề quan trọng. Với mục tiêu “ổn định đời sống và công ăn việc làm” cho người lao động, Nghị định 35 đã quy định về việc tạm trú và lưu trú tạm thời của nhà tuyển dụng trong khu công nghiệp.

Ngoài ra, cơ sở lưu trú phải được phát triển trên bất động sản được phục vụ, đồng thời duy trì trật tự và an ninh, không can thiệp vào hoạt động kinh doanh và sản xuất của các doanh nghiệp.