Những thay đổi của pháp luật thường khiến doanh nghiệp và cơ quan quản lý Nhà nước bối rối trong quá trình thích ứng với những quy định mới còn lạ lẫm. Do đó, các quy định chuyển tiếp trong Nghị định 31/2021/NĐ-CP (“Nghị định 31”) mới có hiệu lực thi hành gần đây, cùng với Luật Đầu tư 2020 thay thế Luật Đầu tư 2014, sẽ là “hướng dẫn viên du lịch” hiệu quả hỗ trợ các nhà đầu tư định hướng đúng đắn trong quá trình thực hiện. thời kỳ quá độ với nhiều chỉ dẫn đáng chú ý.

Doanh nghiệp tiếp tục hoạt động theo giấy phép chưa hết hạn

Dù không còn được cấp kể từ ngày Luật Đầu tư 2014 có hiệu lực nhưng Giấy phép đầu tư, Giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư hoặc Giấy chứng nhận đầu tư vẫn được công nhận. Theo đó, các doanh nghiệp liên quan được hưởng đầy đủ các quyền, nghĩa vụ và ưu đãi như nhau mà không phải đổi Giấy chứng nhận cũ thành Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và/hoặc Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp có nhu cầu đổi sang Giấy chứng nhận mới, doanh nghiệp có thể đồng thời đề nghị cơ quan cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp mới trước rồi mới cấp Giấy chứng nhận đầu tư. 

Hơn nữa, khi dự án đầu tư chấm dứt, doanh nghiệp không được giải thể ngay cả khi yêu cầu đó được ghi trong giấy chứng nhận hiện hành theo quy định cũ.

Điều kiện đầu tư áp dụng cho dự án được thành lập theo quy định cũ là gì?

Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chi phối thành lập trước ngày 01 tháng 01 năm 2021 phải đáp ứng các điều kiện đầu tư theo Luật Đầu tư 2020 khi: (1) điều chỉnh dự án; (2) bổ sung ngành, nghề kinh doanh; (3) thành lập doanh nghiệp khác; (4) đăng ký góp vốn, mua lại công ty (M&A) và (5) ký kết Hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC). 

Về việc điều chỉnh dự án đầu tư, cần lưu ý là cơ quan có thẩm quyền xem xét đề xuất sửa đổi mà không xem xét các nội dung khác của dự án. Đây là “lá chắn” cho doanh nghiệp trước những yêu cầu vượt quá giới hạn của cơ quan chức năng về việc giải thích, chứng minh ngoài phạm vi khá phổ biến trong thực tế. 

Thỏa thuận ký quỹ đầu tư có thể được sửa đổi theo luật mới

Đối với những dự án cần được Nhà nước hỗ trợ về đất, thông thường nhà đầu tư phải đặt cọc để bảo đảm thực hiện dự án theo thỏa thuận ký quỹ với Nhà nước. Tiền gửi thực hiện theo quy định cũ vẫn có hiệu lực. Tuy nhiên, để áp dụng tốt những thay đổi có lợi theo Luật Đầu tư 2020, doanh nghiệp có quyền yêu cầu sửa đổi hợp đồng ký quỹ đó để (1) thay đổi phương thức ký quỹ sang hình thức bảo lãnh ngân hàng hoặc (2) sửa đổi điều kiện nhận trả lại tiền đặt cọc. Nhờ đó, nguồn tài chính của doanh nghiệp có thể được tăng cường nhờ số tiền đặt cọc được hoàn trả. 

Đáng chú ý là quy định này chỉ áp dụng cho giai đoạn còn lại của dự án sau ngày 26 tháng 3 năm 2021 và đối với số tiền đặt cọc còn tồn đọng sau ngày sửa đổi thỏa thuận. Ngoài ra, chỉ những nhà đầu tư không vi phạm nghĩa vụ thực hiện dự án mới có quyền thực hiện các yêu cầu trên.

Điều chỉnh dự án đầu tư đang hoạt động

Nhìn chung, các doanh nghiệp vẫn tiếp tục thực hiện dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư. Trường hợp dự án sửa đổi làm cho dự án đó phải được phê duyệt theo quy định mới thì áp dụng thủ tục hiện hành. Tuy nhiên, đối với việc điều chỉnh (1) dự án phải được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt hoặc (2) dự án trên 5.000 tỷ đồng, căn cứ quy hoạch đã được tỉnh phê duyệt trước đó, Thủ tướng Chính phủ sẽ phê duyệt những vấn đề thuộc thẩm quyền theo quy định hiện hành, các vấn đề còn lại do tỉnh quyết định. 

Đặc biệt, việc điều chỉnh tiến độ dự án phải phê duyệt là một tin vui đáng chú ý đối với doanh nghiệp. Theo đó, tiến độ của tất cả các dự án đó dù có điều chỉnh hay không trước ngày 26/3/2021 đều sẽ được “khởi động lại”. Nhờ đó, dự án có thể kéo dài tối đa 24 tháng kể từ ngày 01/01/2021 (nếu dự kiến kết thúc trước ngày 01/01/2021) hoặc từ ngày kết thúc dự kiến (nếu dự kiến kết thúc sau ngày 01/01/2021). Ngoài ra, mặc dù Luật Đầu tư 2020 quy định dự án có tiến độ kéo dài hơn 12 tháng phải được chấp thuận sửa đổi chủ trương đầu tư nhưng nhà đầu tư được miễn thủ tục này theo Nghị định 31 nếu việc kéo dài do bất khả kháng hoặc do lỗi của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Các quy định chuyển tiếp về sửa đổi dự án khá phức tạp, đặc biệt do thay đổi thẩm quyền phê duyệt. Nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ Nghị định 31 trước khi sửa đổi, bổ sung nhằm đảm bảo tuân thủ pháp luật và lợi ích hợp pháp của mình.